مدل‌های زبان پیشرفته یا LLM به مدل‌های داده ای اشاره دارد که یک نوع مدل هوش مصنوعی است که طراحی شده است تا به طور وسیع به درک و تولید متن شبیه به انسان بپردازد. این مدل‌ها بر روی مقدار زیادی از داده‌های متنی آموزش داده می‌شوند تا جزئیات زبان را بیاموزند، که این امر امکان انجام وظایف مختلف پردازش زبان طبیعی (NLP) مانند تولید متن، خلاصه‌سازی، ترجمه، پاسخ به سوالات و غیره را فراهم می‌کند.
در دهه‌ی اخیر، پیشرفت‌های چشمگیر در حوزه‌ی هوش مصنوعی، به ویژه در زمینه‌ی پردازش زبان طبیعی، به وجود آمده است که تحولات بسیاری را در ارتباطات انسان-کامپیوتر و برنامه‌های کاربردی آن ایجاد کرده است. یکی از دستاوردهای بارز این پیشرفت‌ها، ظهور مدل‌های زبان بزرگ (LLM) است که به عنوان یکی از نمایندگان برجسته هوش مصنوعی، توانایی درک و تولید متن شبیه به انسان را دارند.
LLM چیست؟
مخفف LLM به معنی “Large Language Model” است. این مخفف به مدل‌هایی اشاره دارد که طراحی شده‌اند تا به طور گسترده و وسیعی به درک و تولید متن شبیه و نزدیک به انسان بپردازند. این مدل‌ها معمولاً بر اساس معماری‌های یادگیری عمیق مانند ترنسفورمرها ساخته شده‌اند و از داده‌های بزرگ آموزش داده می‌شوند تا الگوها و ساختارهای زبانی را بیاموزند.
البته ترجمه صحیح و تحت و لفظی آن مدل زبانی بزرگ است و منظور در حجم و مقیاس بسیار وسیع و گسترده می باشد. استفاده از LLMها در حوزه‌های مختلفی مانند تولید محتوا، ترجمه، پرسش و پاسخ، تولید خلاصه و غیره، بسیار متنوع است و به عنوان یکی از تکنولوژی‌های اساسی در حوزه هوش مصنوعی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
معیار های یادگیری
مدل‌های زبان بزرگ معمولاً از معماری‌های یادگیری عمیق مانند ترنسفورمرها استفاده می‌کنند که در درک وابستگی‌های دوربرد در دنباله‌های داده‌ها ماهر هستند، این امر آنها را برای پردازش زبان طبیعی مناسب می‌کند. مدل‌هایی مانند GPT (تبدیل‌کننده پیش‌آموزش داده‌شده) مثال‌هایی از مدل‌های زبان پیشرفته هستند. مدل‌های GPT از چندین لایه از ترنسفورمرها تشکیل شده‌اند که بر روی مجموعه‌های داده بزرگ آموزش داده شده‌اند و امکان تولید متن مرتبط و منطقی را دارند.
فرآیند آموزش برای مدل‌های زبان بزرگ شامل تغذیه آنها با مقادیر زیادی از داده‌های متنی و تنظیم آنها بر روی وظایف یا حوزه‌های خاص است تا عملکرد آنها را بهبود بخشند. هرچه مدل بزرگتر و داده‌های آموزشی متنوع و گسترده‌تر باشد، توانایی بهتری برای درک و تولید متن شبیه به انسان خواهد داشت.
LLM در زمینه‌های مختلفی مانند تولید محتوا، کمک‌های مجازی، تجزیه و تحلیل احساسات، ترجمه زبان، و غیره استفاده شده‌اند. با این حال، آنها نیز نگرانی‌های اخلاقی را در مورد تعصب، اطلاعات نادرست و حریم خصوصی به وجود آورده‌اند که محققان و توسعه‌دهندگان به تلاش برای حل آنها ادامه می‌دهند.
مدل زبان پیشرفته GPT
عبارت GPT مخفف “Generative Pre-trained Transformer” است. این اصطلاح به معنی “تبدیل‌کننده پیش‌آموزش‌داده تولیدی” است و به یک نوع از مدل‌های زبان پیشرفته اشاره دارد که از معماری ترنسفورمر برای تولید متن استفاده می‌کنند. این مدل‌ها ابتدا با استفاده از داده‌های بزرگ (Big Data) آموزش داده شده و سپس می‌توانند متون جدیدی را تولید کنند که شباهت زیادی به داده‌های آموزشی خود دارند.
